Odkrywanie koncepcji stworzenia z niczego

Idea, że ​​Bóg stworzył wszystko z niczego, jest głęboką koncepcją, która od wieków kształtuje zarówno myśl teologiczną, jak i filozoficzną. W tym artykule badamy, co to znaczy powiedzieć, że Bóg powołał świat do istnienia bez użycia żadnego wcześniej istniejącego materiału. Badamy także, jak koncepcja ta pokrywa się ze współczesnymi odkryciami naukowymi w kosmologii, w szczególności z teorią **Wielkiego Wybuchu** i ideą absolutnego początku wszechświata.
William Lane Craig, czołowy filozof i teolog, dostarcza cennego wglądu w ten temat, rysując powiązania między teologią, **Arystotelesowskim** rozumieniem przyczynowości i współczesnymi odkryciami kosmologicznymi.

Zrozumienie stworzenia z niczego: przyczyny efektywne a przyczyny materialne

Aby uchwycić ideę **stworzenia z niczego**, możemy zwrócić się do klasycznego rozróżnienia wprowadzonego przez filozofa **Arystotelesa** pomiędzy różnymi typami przyczyn. Arystoteles wyróżnił dwa kluczowe typy przyczyn: **przyczyny sprawcze** i **przyczyny materialne**.
– **Przyczyna sprawcza**: Jest to przyczyna, która powołuje coś do istnienia. W znanym przykładzie Michał Anioł jest przyczyną sprawczą posągu Dawida, ponieważ to on go wyrzeźbił i powołał do życia.
– **Przyczyna materialna**: Z drugiej strony przyczyna materialna odnosi się do substancji lub materiału, z którego coś jest wykonane. W przypadku Dawida Michała Anioła przyczyną materialną jest blok marmuru – fizyczny materiał, z którego wykonano posąg.
W zastosowaniu do doktryny o stworzeniu **Bóg** jest postrzegany jako przyczyna sprawcza wszechświata. Jednak w tym przypadku nie ma **przyczyny materialnej** – Bóg nie stworzył świata z wcześniej istniejących materiałów. Zamiast tego Bóg stworzył wszystko z niczego, co określa się mianem **creatio ex nihilo**. Oznacza to, że **cała materia, energia, przestrzeń i czas** zostały powołane do istnienia przez Boga bez użycia jakiejkolwiek wcześniej istniejącej substancji. Nie było „innej rzeczy” w opozycji do Boga, jak sugerują dualistyczne światopoglądy.

Rola kosmologii we wspieraniu stworzenia z niczego

W XX wieku **kosmologia** poczyniła niezwykłe postępy w zrozumieniu pochodzenia Wszechświata, zwłaszcza dzięki rozwojowi **teorii Wielkiego Wybuchu**. Teoria ta sugeruje, że wszechświat zaczął się od początkowej osobliwości – niezwykle gęstego i gorącego punktu, z którego wszystko we wszechświecie się rozszerzyło. Idea absolutnego początku jest ściśle zgodna z **judeochrześcijańską** wiarą w stworzenie z niczego.
Craig podkreśla, jak teolodzy przez stulecia trzymali się poglądu, że Bóg stworzył wszechświat z niczego, nawet w obliczu sprzeciwu ze strony **filozofii greckiej**, która opowiadała się za ideą wiecznego wszechświata. W okresie **Oświecenia** materializm i naturalizm kwestionowały ten pogląd teologiczny. Jednak w zaskakującym splocie wydarzeń **współczesna kosmologia** zapewniła znaczące wsparcie dla doktryny o stworzeniu.

Wielki Wybuch i przeszła granica czasoprzestrzenna

Według **Teorii Wielkiego Wybuchu** wszechświat miał określony początek. Craig wyjaśnia, że ​​ten model naukowy wspiera ideę teologiczną, że wszechświat nie mógł istnieć wiecznie, gdyby nie miał **przeszłej granicy czasoprzestrzeni** – chwili, przed którą nic nie istniało. Ta przeszła granica reprezentuje punkt, w którym Bóg, jako przyczyna sprawcza, powołał wszystko do istnienia z niczego.
Jednym z najbardziej ekscytujących aspektów tego rozwoju jest to, że pokazuje, jak **współczesna nauka** potwierdziła, w pewnym stopniu, wieloletnią wiarę teologiczną w stworzenie z niczego. **Wielki Wybuch** to nie tylko teoria naukowa, ale także potencjalne potwierdzenie tego, o czym teolodzy twierdzili od tysiącleci.

Wyzwania rzucone doktrynie stworzenia z niczego

Pomimo dowodów z kosmologii, zarówno w teologii, jak i nauce, nadal toczą się debaty i alternatywne poglądy. Niektórzy teolodzy twierdzą, że nie ma zasadniczej różnicy między wszechświatem stworzonym z niczego a wszechświatem, który istniał od zawsze, ale jest podtrzymywany przez Boga. Teolodzy ci sugerują, że niezależnie od tego, czy wszechświat miał początek, Bóg mógł w sposób ciągły podtrzymywać wieczny świat.
Craig postrzega to jednak jako próbę ochrony teologii przed falsyfikowalnością. Twierdzi, że próba przedstawienia teologii jako nieweryfikowalnej i niefalsyfikowalnej może sprawić, że stanie się ona nieistotna. Zamiast tego wierzy, że teologia powinna opierać się na **dowodach** pochodzących z nauki, a kosmologia zapewnia silne wsparcie dla doktryny o stworzeniu z niczego.

Naukowe kontrargumenty i modele wiecznego wszechświata

W świecie kosmologii nie wszyscy naukowcy zgadzają się, że wszechświat miał skończony początek. Niektórzy proponują alternatywne modele, które próbują uniknąć zawarcia **skończonej przeszłości**. Na przykład teorie dotyczące **kosmicznej pianki** lub **oscylujących wszechświatów** sugerują, że Wszechświat może przechodzić cykle rozszerzania i kurczenia się, potencjalnie powodując, że Wielki Wybuch, który obserwujemy, jest tylko jednym z wielu. Według tych modeli wszechświat może nie mieć absolutnego początku, ale może być częścią wiecznego procesu.
Jednak, jak wskazuje Craig, wiele z tych teorii stanęło przed poważnymi wyzwaniami. Zauważa, że ​​próby takie jak **teoria stanu ustalonego**, **modele oscylacyjne**, a nawet współczesne idee, takie jak **kosmologia mózgu**, nie wykazały istnienia wiecznego wszechświata. Wykazano, że niektóre są matematycznie niespójne, podczas gdy inne nadal sugerują przeszłą granicę, wymagając w ten sposób początku. Główny punkt zwrotny nastąpił w 2003 roku wraz z pracą kosmologów **Borde, Guth i Vilenkin**, którzy wykazali, że nawet modele próbujące rozszerzyć wszechświat w nieskończoną przeszłość muszą nadal mieć **skończony początek**.

Wniosek: skrzyżowanie teologii i kosmologii

Pytanie, czy wszechświat powstał z niczego, czy zawsze istniał, jest jednym z najgłębszych pytań zarówno w teologii, jak i kosmologii. Eksploracja tego tematu przez Williama Lane’a Craiga łączy te dwie dziedziny, pokazując, jak współczesna nauka zgadza się z długo utrzymywaną **teologiczną wiarą** w stworzenie z niczego. Chociaż w dalszym ciągu proponowane są alternatywne teorie, **teoria Wielkiego Wybuchu** i jej implikacje dostarczają mocnych dowodów na to, że wszechświat ma określony początek.
Jeśli chcesz głębiej zagłębić się w to fascynujące skrzyżowanie nauki i wiary, możesz bardziej szczegółowo zapoznać się z dyskusją Craiga na ten temat, oglądając film: William Lane Craig – Zastanawiasz się nad Bogiem.